Temel C++ 2. Gün: Döngüler, Metinler, Vektörler

(Son Güncelleme: )
c++
, , ,

Temel C++ serisinin ilk bölümüne aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
Temel C++ - 1. Gün: Veri Tipleri, Kontrol Yapıları, Diziler

Döngüler

Döngüler tekrarlanacak işlemler/kod blokları için bir çözümdür. Kod tekrarından ve okunabilirlik sorunlarından kurtulmamızı sağlar.

1- For Döngüsü

for(karşılaştırılacak değer, koşul, döngü işlemi) şeklinde tanımlanırlar.

For örnek:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
#include <iostream>

using namespace std;

int yas=0;

int main()
{
      // yas degiskeni 18 olana kadar kodlari uygula
      // ve degisken degerini 1 arttir.
      for(yas = 0; yas <= 18; yas++)
      {
         if(yas != 0)
            cout << yas - 1 << " degeri 1 artti: " << yas << endl;
      }
      return 0;
}

2- While Döngüsü

While ve Do-While döngülerinde tanımlama while(koşul) şeklinde yapılır. For örneği ile aynı işleve sahip olan While döngüsü aşağıdaki gibidir.

While örnek:

1
2
3
4
5
6
7
8
// yas degiskeni 18 olana kadar kodlari uygula.
while(yas <= 18)
{
   if(yas != 0)
      cout << yas - 1 << " degeri 1 artti: " << yas << endl;

   yas++;
}

3- Do-While Döngüsü

While döngüsünün tersi gibi düşünebilirsiniz. Her koşulda döngüye en az 1 kere girmesi istenilen durumlarda bu yapı kullanılır. Aşağıdaki örnekte yaş değişkenini 18’e eşitleyip döngü koşulunu 18’den küçük olduğu sürece geçerli olacak şekilde ayarladık. Fakat kodu derlediğinizde ekranda yas degiskeninin yeni degeri: 18 yazısını göreceksiniz. Bunun sebebi daha önceden söylediğimiz gibi döngü içindeki kodların en az bir kez çalıştırılmasıdır.

Do-While örnek:

1
2
3
4
5
6
7
8
yas = 18;

do {
   if(yas != 0)
      cout << "yas degiskeninin yeni degeri: " << yas << endl;

   yas++;
} while(yas < 18);

Döngüler konusunu basit bir problem ve çözümü ile bitirelim.

Problem: Kullanıcı 8 değerini girene kadar kullanıcıdan bir sayı tahmin etmesini isteyin. 8 değeri girildiğindeyse ekrana “Tebrikler” yazdırın.

Çözümler;

For döngüsüyle:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
// int (sayi) tipinde bir degisken tanimladik ve sifira esitledik.
int girilenSayi = 0;

// for dongusu ile
for( girilenSayi = 0; girilenSayi != 8; )
{
   cout << "Bir sayi girin: ";

   // kullanicinin girdigi sayiyi girilenSayi degiskenine at.
   cin >> girilenSayi;

   // girilenSayi degiskeni 8 degilse:
   if(girilenSayi != 8)
   {
      // Yanlis tahmin yazip alt satira gec.
      cout << "Yanlis tahmin.\n" << endl;
   }
   else // 8 ise
   {
      cout << "Tebrikler. Dogru tahmin." << endl;
   }
}

While döngüsüyle:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
// while dongusuyle
// degiskeni tekrar kullanacagimiz icin 0'a esitledik.
girilenSayi = 0;
// girilenSayi 8'e esit olmadigi surece donguyu isle.
while(girilenSayi != 8)
{
   cout << "Bir sayi girin: ";

   // kullanicinin girdigi sayiyi girilenSayi degiskenine at.
   cin >> girilenSayi;

   // girilenSayi degiskeni 8 degilse:
   if(girilenSayi != 8)
   {
      // Yanlis tahmin yazip alt satira gec.
      cout << "Yanlis tahmin.\n" << endl;
   }
   else // 8 ise
   {
      cout << "Tebrikler. Dogru tahmin." << endl;
   }
}

Bu problem için en iyi seçim olan do-While döngüsüyle:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
// do-while dongusuyle
// degiskeni tekrar kullanacagimiz icin 0'a esitledik.
girilenSayi = 0;

do {
   cout << "Bir sayi girin: ";

   // kullanicinin girdigi sayiyi girilenSayi degiskenine at.
   cin >> girilenSayi;

   // girilenSayi degiskeni 8 degilse:
   if(girilenSayi != 8)
   {
      // Yanlis tahmin yazip alt satira gec.
      cout << "Yanlis tahmin.\n" << endl;
   }
   else // 8 ise
   {
      cout << "Tebrikler. Dogru tahmin." << endl;
   }
} while(girilenSayi != 8);

Metinler (Strings)

C dilinde metinleri kullanabilmek için char tipinde diziler tanımlamak zorundasınız. Fakat C dilinden etkilenerek oluşturulan C++ dilinde metinleri, değişken tanımlarmış gibi string tipiyle tanımlayıp kullanabilirsiniz. Küçük bir örnek vermek gerekirse: 

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
// ad ve soyad adinda iki string tanimladik.
string ad, soyad;

cout << "Adiniz: ";

// kullanicinin girdigi metni ad degiskenine at.
getline(cin, ad);

cout << "Soyadiniz: ";

// kullanicinin girdigi metni soyad degiskenine at.
getline(cin, soyad);

cout << "Merhaba " << ad << " " << soyad << endl;

Vektörler

Vektörler aynı diziler gibidir. Basitçe farkı daha dinamik olmasıdır.

vector <veri tipi> vektör adı(boyutu) şeklinde tanımlanırlar. Vektörleri kullanabilmek için dosyanızın başına #include <vector> komutunu eklemelisiniz.

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
// dinamik boyutlu bir vektor tanimladik.
vector <int> sayilar;

int i=0; // for dongusu icin kullanacagimiz sayac.

//i 5 olana kadar don, her dondugunde i'yi 1 arttir.
for(i = 0; i < 5; i++)
{
   //vektorun sonuna i'nin 1 fazlasini ekle.
   sayilar.push_back(i+1);
}

//i 5 olana kadar don, her dondugunde i'yi 1 arttir.
for(i = 0; i < 5; i++)
{
   // vektorun elemanlarini ekrana alt alta yaz.
   cout << sayilar[i] << endl;
}

Yukarıdaki örnekte dikkatinizi çektiyse vektör sınıfından push_back isimli fonksiyonu kullandık. Bu fonksiyon vektörün sonuna değer eklememizi sağlıyor.

Vektörler hakkında daha detaylı bilgiyi aşağıdaki linkten bulabilirsiniz: Sanalkurs - Vektörleri Kullanmak

Bu bölümde anlatacaklarım bu kadar, sonraki bölümde Fonksiyonlar, Girdi/Çıktı, İşaretçiler konularıyla ilgileneceğiz.

Sonraki Bölüm: Fonksiyonlar, Girdi/Çıktı, İşaretçiler:
Temel C++ - 3. Gün: Fonksiyonlar, Girdi/Çıktı, İşaretçiler